Cấn Hoàng Vân Hương – Khoa Nhà nước và pháp luật

Hiện nay, chuyển đổi số đóng vai trò như một động lực cho sự phát triển ở Việt Nam. Tháng 6/2021, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chiến lược phát triển Chính phủ điện tử, hướng tới Chính phủ số giai đoạn 2021- 2025, định hướng tới năm 2030. Đây là lần đầu tiên Việt Nam chính thức ban hành một văn bản chiến lược ở tầm quốc gia với các định hướng lớn về phát triển Chính phủ điện tử. Nhằm phục phụ người dân, doanh nghiệp ngày một tốt hơn, hướng đến mục tiêu kinh tế số, xã hội số, nước ta đang bước đầu triển khai ứng dụng số trên mọi ngành, lĩnh vực, trong đó có thể kể đến ngành Bảo hiểm xã hội.

Trong thời gian qua, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã nỗ lực triển khai công tác chuyển đổi số với phương châm “lấy người dân làm trung tâm” mà nền tảng chính là việc triển khai nâng cấp dịch vụ, tiện ích ứng dụng “VssID - Bảo hiểm xã hội số”.  “VssID - Bảo hiểm xã hội số” (gọi tắt là VssID) là ứng dụng dịch vụ thông tin trên nền tảng thiết bị di động chính thức của Bảo hiểm xã hội Việt Nam nhằm phục vụ mục đích thiết lập kênh giao tiếp, tiếp cận thông tin, thực hiện dịch vụ công cho cá nhân một cách tiện lợi, dễ dàng, nhanh chóng. Tiến tới được sử dụng để thay thế Sổ Bảo hiểm xã hội, Thẻ Bảo hiểm y tế.

Ứng dụng VssID đóng vai trò là một ứng dụng của người dân. Ứng dụng này là một trong những nền tảng quan trọng để triển khai được các dịch vụ công thiết yếu đối với người dân khi giao tiếp với cơ quan Bảo hiểm xã hội. Đặc biệt là những dịch vụ công mang tính chất đòi hỏi mức độ xác thực và định danh cao như các dịch vụ công liên quan đến thanh toán và dịch vụ công đòi hỏi mức độ bảo mật thông tin cao đối với từng cá nhân. VssID còn cho phép người dân tra cứu một số thông tin như mã số Bảo hiểm xã hội, cơ quan Bảo hiểm xã hội, cơ sở khám, chữa bệnh Bảo hiểm y tế. Không chỉ vậy, VssID còn cho phép người dân thực hiện vai trò giám sát nghĩa vụ đóng Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế, Bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động của người sử dụng lao động góp phần công khai, minh bạch thông tin và hạn chế tình trạng nợ đóng, trốn đóng Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế, Bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động của các đơn vị, doanh nghiệp. Ngoài ra, ứng dụng VssID trên điện thoại thông minh cung cấp hình ảnh thẻ Bảo hiểm y tế thay thế thẻ Bảo hiểm y tế giấy để khám, chữa bệnh tại các cơ sở khám, chữa bệnh Bảo hiểm y tế. Khi người dân đến cơ sở y tế để khám, chữa bệnh, người dân có thể sử dụng hình ảnh thẻ Bảo hiểm y tế hiển thị trên màn hình điện thoại thông minh đưa cho cơ sở khám, chữa bệnh để làm các thủ tục hưởng quyền lợi Bảo hiểm y tế của mình, nếu có nhu cầu. Theo định hướng VssID sẽ thay thế thẻ giấy Bảo hiểm y tế đã bộc lộ nhiều điểm bất tiện trong quá trình sử dụng như dễ hư hỏng, mã code dễ bị mờ... Ngày 31/5/2021, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã ban hành Công văn 1493/BHXH-CSYT về việc sử dụng hình ảnh thẻ Bảo hiểm y tế trên ứng dụng VssID để đi khám, chữa bệnh. Theo đó bắt đầu từ ngày 01/6/2021, người dân có thể dùng ảnh thẻ bảo hiểm y tế trên ứng dụng VssID thay cho thẻ giấy khi đi khám bệnh trên toàn quốc

Nhờ việc tích cực triển khai ứng dụng Bảo hiểm xã hội số đã tạo thuận lợi cho cả người dân, doanh nghiệp và cơ quan quản lý Bảo hiểm xã hội. Đặc biệt trong bối cảnh dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp như hiện nay, ứng dụng VssID càng cho thấy sự cần thiết và hiệu quả. Qua đó, người dân thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình đối với Bảo hiểm xã hội được thuận lợi và chủ động hơn. Người lao động có thể nhận trợ cấp chế độ ốm đau, thai sản qua tài khoản cá nhân và theo dõi được quá trình đóng- hưởng Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế của mình; còn với người hưởng lương hưu, trợ cấp Bảo hiểm xã hội chuyển sang nhận qua tài khoản cá nhân; đối với người tham gia khám chữa bệnh, họ sẽ không mất nhiều thời gian khai báo như trước đây, đồng thời cũng giúp cơ sở khám chữa bệnh giải quyết các thủ tục liên quan đến Bảo hiểm y tế một cách nhanh chóng;…

Đối với tỉnh Lâm Đồng, Bảo hiểm xã hội tỉnh cũng đã và đang tích cực đẩy mạnh triển khai đăng ký giao dịch điện tử và cài đặt ứng dụng VssID qua các hoạt động cụ thể như:

- UBND tỉnh Lâm Đồng, Bảo hiểm xã hội tỉnh Lâm Đồng đã ban hành các văn bản liên quan đến việc triển khai ứng dụng này như: Công văn số 274/UBND-VX3 ngày 14/01/2021 của UBND tỉnh Lâm Đồng về việc triển khai ứng dụng VssID – Bảo hiểm xã hội số; Công văn số 414/BHXH-QLT 01/4/2021 của Bảo hiểm xã hội tỉnh Lâm Đồng về việc hướng dẫn các đơn vị sử dụng lao động cài đặt và sử dụng ứng dụng VssID trên thiết bị di động; Công văn số 802/BHXH-QLT ngày 02/6/2021 của Bảo hiểm xã hội tỉnh Lâm Đồng về việc tiếp tục cài đặt ứng dụng VssID nhằm cung cấp thông tin và các tiện ích phục vụ người tham gia Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế; đồng thời tổ chức tập huấn hỗ trợ cài đặt VssID cho các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng.

- Cơ quan Bảo hiểm xã hội các cấp trên địa bàn tỉnh đã thành lập các Tổ triển khai, hướng dẫn đăng ký cài đặt ứng dụng VssID cho người tham gia Bảo hiểm xã hôi, Bảo hiểm y tế, Bảo hiểm thất nghiệp thuộc các doanh nghiệp, cơ sở y tế, tổ chức, đơn vị trên địa bàn tỉnh.

- Công tác tuyên truyền cũng được Bảo hiểm xã hội tỉnh Lâm Đồng chú trọng, thông qua nhiều kênh khác nhau như: thông qua đài truyền hình, thông qua cổng thông tin điện tử, Báo Lâm Đồng hay qua trang mạng xã hội chính thức của Bảo hiểm xã hội tỉnh Lâm Đồng. Qua đó, người dân dễ dàng tiếp cận các thông tin liên quan đến việc cài đặt, sử dụng ứng dụng VssID và nhận được nhiều phản hồi tích cực từ phía người dân.

Đến nay, Lâm Đồng có hơn 72.800 người đăng ký sử dụng ứng dụng VssID – Bảo hiểm xã hội số; trong đó, có tích hợp sử dụng hình ảnh thẻ BHYT trên ứng dụng để đi khám chữa bệnh. Người dân cũng đã chủ động tiếp cận ứng dụng. Việc triển khai ứng dụng VssID là bước đi phù hợp với xu hướng chuyển đổi số hiện nay, góp phần công khai, minh bạch thông tin về chế độ chính sách; quyền lợi hợp pháp của người tham gia. Tuy nhiên, việc triển khai ứng dụng này trên địa bàn tỉnh gặp không ít khó khăn bởi nhiều người chỉ tham gia Bảo hiểm y tế mà không tham gia Bảo hiểm xã hội; số người không sử dụng điện thoại thông minh còn nhiều; việc triển khai cho các đối tượng cá nhân gặp khó khăn đặc biệt là đối tượng người cao tuổi; tình hình dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp ảnh hưởng nhiều đến việc triển khai thực hiện;…

Thời gian tới, Bảo hiểm xã hội tỉnh Lâm Đồng cần có các biện pháp tiếp tục tuyên truyền, đẩy mạnh triển khai cài đặt và sử dụng ứng dụng VssID đến với đại đa số người tham gia Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế trên địa bàn tỉnh; các cơ quan, đơn vị sử dụng lao động trên địa bàn tỉnh cần chủ động phối hợp với Bảo hiểm xã hội trong công tác tuyên truyền, triển khai cài đặt và sử dụng ứng dụng Bảo hiểm xã hội sổ. Qua đó, góp phần thực hiện hiệu quả mục tiêu chuyển đổi số của Bảo hiểm xã hội tỉnh Lâm Đồng nói riêng và ngành Bảo hiểm xã hội Việt Nam nói chung./.