Trong suốt tiến trình cách mạng Việt Nam, “Đại đoàn kết toàn dân tộc” luôn được Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh xác định là đường lối chiến lược, là nguồn sức mạnh to lớn, nhân tố quyết định thắng lợi sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Trải qua các thời kỳ lịch sử, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam luôn là trung tâm tập hợp, đoàn kết, phát huy quyền làm chủ của nhân dân, góp phần củng cố niềm tin, tạo đồng thuận xã hội, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Trong bối cảnh đất nước đang bước vào kỷ nguyên mới với nhiều cơ hội và thách thức đan xen, việc tiếp tục phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên của hệ thống Mặt trận Tổ quốc các cấp, trong đó có Mặt trận Tổ quốc cấp xã. Thời gian qua, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phường Bắc Gia Nghĩa đã không ngừng đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, phát huy vai trò nòng cốt trong củng cố khối đại đoàn kết toàn dân, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh tại địa phương.

Kết quả nổi bật trong việc xây dựng và phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc trên địa bàn phường Bắc Gia Nghĩa

Phường Bắc Gia Nghĩa được thành lập trên cơ sở sáp nhập các đơn vị hành chính, gồm: phường Nghĩa Thành, phường Quảng Thành, phường Nghĩa Đức và xã Đắk Ha; với tổng diện tích 250,5km², dân số 37.760 người, có 24 dân tộc, dân tộc thiểu số tại chỗ chiếm 4,1%, có 30 tổ dân phố với 30 ban công tác mặt trận. Toàn phường có 05 tôn giáo và 14 điểm sinh hoạt tôn giáo.

Phát huy vai trò là cấu nối giữa Đảng, chính quyền với Nhân dân, nhiệm kỳ 2024 - 2029, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phường Bắc Gia Nghĩa, tỉnh Lâm Đồng và các tổ chức thành viên đã đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, đa dạng hóa các hình thức tập hợp, vận động Nhân dân phát huy quyền làm chủ, tham gia xây dựng Đảng, chính quyền vững mạnh, thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng an ninh tại địa phương. Những kết quả đạt được trong nhiệm kỳ qua đã tiếp tục khẳng định, nâng cao vị thế, vai trò của Mặt trận Tổ quốc phường Bắc Gia Nghĩa trong hệ thống chính trị và đời sống xã hội như lời Bác Hồ dạy “Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết. Thành công, thành công, đại thành công”.

Một là, trong việc tập hợp, xây dựng, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc; thực hiện dân chủ, tăng cường đồng thuận xã hội.

Xác định công tác tuyên truyền là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, do đó Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phường và các tổ chức thành viên luôn quan tâm thực hiện với nhiều nội dung, hình thức phong phú, đa dạng, như thông qua nền tảng internet, mạng xã hội, các hội nghị tại tổ dân phố…; qua đó đã kịp thời chuyển tải chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến các tầng lớp nhân dân, phát huy vai trò của các tổ chức, cá nhân tiêu biểu, chức sắc tôn giáo để xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân. Đội ngũ cán bộ Mặt trận và cộng tác viên dư luận xã hội thường xuyên được cập nhật kiến thức, kịp thời cung cấp thông tin đến Nhân dân, làm cho mỗi cá nhân, gia đình ý thức rõ hơn về trách nhiệm, nghĩa vụ của mình trong thực hiện các hoạt động tại địa phương.

Các tổ chức thành viên thường xuyên được củng cố, kiện toàn, mở rộng quy mô hoạt động, tăng cường phối hợp, tạo sự đồng thuận và thống nhất trong xã hội. Công tác phát triển đoàn viên, hội viên đạt nhiều kết quả tích cực, thu hút đông đảo quần chúng tham gia, góp phần xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở ngày càng vững mạnh. Các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động, trọng tâm là cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”, phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”… được triển khai sâu rộng. Nhiều mô hình hay, cách làm sáng tạo được triển khai, ngày càng đi vào chiều sâu, huy động tiềm năng, sức sáng tạo, tinh thần tự nguyện tham gia của đoàn viên, hội viên và các tầng lớp Nhân dân. Các hoạt động văn hóa - thể thao, các ngày lễ lớn, đặc biệt là Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc (18/11) được tổ chức trang trọng, thực sự trở thành ngày hội của toàn dân.

Hai là, đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân

Mặt trận Tổ quốc phường đã phát huy vai trò đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân thông qua công tác tiếp công dân, tiếp nhận và xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo; phối hợp chặt chẽ với chính quyền trong việc giải quyết kịp thời những kiến nghị, phản ánh của người dân. Trong nhiệm kỳ, Mặt trận Tổ quốc phường đã phối hợp tổ chức 18 cuộc tiếp xúc cử tri với đại biểu Quốc hội, HĐND các cấp, với khoảng 1.350 lượt cử tri tham dự; gần 800 ý kiến, kiến nghị của Nhân dân được tổng hợp gửi đến các cơ quan, đơn vị có thẩm quyền để giải quyết. Kịp thời nắm bắt, phản ánh và phối hợp giải quyết những vấn đề Nhân dân quan tâm, qua đó tăng cường sự đồng thuận xã hội, góp phần xây dựng chính quyền cơ sở trong sạch, vững mạnh và giữ vững ổn định trên địa bàn.

Bên cạnh đó, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phường còn tổ chức triển khai có hiệu quả cuộc vận động “Ngày vì người nghèo”, huy động Quỹ “Vì người nghèo” để hỗ trợ xây dựng và sửa chữa nhà ở; hỗ trợ vốn, giống sản xuất cho hộ nghèo, phát triển kinh tế hộ gia đình. Kết quả, đã xây dựng được 23 căn nhà tạm, nhà dột nát; 02 căn nhà đại đoàn kết, nghĩa tình đồng đội; sửa chữa 02 căn cho hộ có hoàn cảnh khó khăn, tổng trị giá trên 1,4 tỷ đồng; kêu gọi được 263 triệu đồng cùng nhiều nhu yếu phẩm khác ủng hộ đồng bào các tỉnh bị ảnh hưởng bởi cơn bão Yagi năm 2024. Những việc làm thiết thực này đã góp phần bảo đảm an sinh xã hội và lan tỏa tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái trong cộng đồng.

Ba là, trong công tác giám sát và phản biện xã hội

Hoạt động giám sát của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phường và các đoàn thể chính trị - xã hội ngày càng đi vào chiều sâu, chặt chẽ và hiệu quả; tập trung giám sát các vấn đề liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, hội viên và Nhân dân. Kết quả giám sát được các cơ quan, đơn vị nghiêm túc tiếp thu, giải quyết và phản hồi kịp thời. Thông qua các hoạt động giám sát, Mặt trận đã kịp thời phát hiện, kiến nghị xử lý các vấn đề phát sinh, góp phần bảo vệ quyền lợi hợp pháp của Nhân dân, tăng cường tính minh bạch và củng cố niềm tin của Nhân dân với Đảng và Nhà nước.

Công tác phản biện xã hội, đối thoại giữa người đứng đầu cấp ủy, chính quyền với Nhân dân được quan tâm thực hiện, góp phần nâng cao chất lượng các đề án, quy hoạch, kế hoạch và chương trình phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Nhiều ý kiến phản biện, góp ý của Mặt trận đã được cơ quan soạn thảo tiếp thu, chỉnh sửa, hoàn thiện trước khi trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định, qua đó nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước.

Bốn là, tham gia xây dựng Đảng, Nhà nước, hoạt động đối ngoại nhân dân góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phường tích cực tham gia công tác xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền thông qua việc góp ý, phản ánh những vấn đề liên quan đến hoạt động của bộ máy nhà nước và cán bộ, đảng viên; thường xuyên phối hợp với cấp ủy, chính quyền trong công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân thực hiện tốt chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, góp phần củng cố mối quan hệ gắn bó giữa Đảng - Chính quyền - Nhân dân. Công tác xây dựng gia đình văn hóa, thôn, bon, tổ dân phố văn hóa, cơ quan đơn vị đạt chuẩn văn hoá được triển khai tích cực, có sức lan toả sâu rộng.

Hoạt động đối ngoại nhân dân được chú trọng; vận động các gia đình có người thân đi lao động, học tập ở nước ngoài chấp hành tốt pháp luật nước sở tại, tích cực quảng bá văn hóa, hình ảnh đất nước, con người Việt Nam. Ngoài ra, việc huy động các doanh nghiệp, nhà hảo tâm tham gia xây dựng cơ sở hạ tầng, công trình phúc lợi, xây dựng nông thôn mới cũng được triển khai hiệu quả, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, củng cố quốc phòng – an ninh địa phương.

Với những kết quả đạt được như trên, song việc phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc trên địa bàn phường Bắc Gia Nghĩa thời gian qua vẫn còn một số hạn chế nhất định, đáng chú ý là: Công tác nắm bắt tư tưởng, dư luận xã hội trong nhân dân ở một số nơi chưa kịp thời; việc triển khai các cuộc vận động, các phong trào thi đua ở một số lĩnh vực chưa sâu; chưa thu hút được sự tham gia đông đảo của nhân dân; công tác tuyên truyền vận động, phổ biến các chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước đến với đoàn viên, hội viên và quần chúng Nhân dân đôi lúc chưa được kịp thời. Việc tham gia phòng chống tiêu cực, tham nhũng, lãng phí, giám sát trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam còn thiếu cơ chế và chưa rõ phương thức thực hiện. Hoạt động phản biện xã hội có mặt còn hạn chế, chủ yếu thực hiện tham gia góp ý kiến vào dự thảo các văn bản của tỉnh, địa phương, của cơ sở khi được gửi lấy ý kiến. Chất lượng hoạt động của Ban công tác Mặt trận, Ban Thanh tra nhân dân và Ban giám sát đầu tư cộng đồng chưa đồng đều.

Giải pháp nhằm phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc trong thời gian tới

Phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc là điều kiện quan trọng, tiên quyết góp phần xây dựng và phát triển đất nước bền vững. Cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định: “Đoàn kết là truyền thống cực kỳ quý báu của dân tộc ta, là cội nguồn sức mạnh để dân tộc ta mãi mãi trường tồn và phát triển, là sợi chỉ đỏ xuyên suốt, là đường lối chiến lược, có ý nghĩa sống còn của cách mạng Việt Nam”^[1]. Trong bối cảnh hội nhập và phát triển, khi xã hội ngày càng đặt ra nhiều yêu cầu mới, việc củng cố và phát huy khối đại đoàn kết toàn dân tộc càng trở nên quan trọng. Đối với phường Bắc Gia Nghĩa, đây không chỉ là nhiệm vụ chính trị mà còn là động lực thúc đẩy kinh tế - xã hội, giữ gìn an ninh trật tự, nâng cao đời sống tinh thần của Nhân dân. Vì vậy, để tiếp tục phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc, trong thời gian tới cần thực hiện một số giải pháp sau:

Thứ nhất, nâng cao nhận thức, vai trò trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức đảng, hệ thống chính trị và Nhân dân về vị trí, tầm quan trọng của việc phát huy truyền thống, sức mạnh đại đoàn kết dân tộc. Cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương cần xác định rõ công tác Mặt trận là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên; đưa việc phát huy khối đại đoàn kết vào chương trình công tác hằng năm, gắn với các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh, xây dựng phường văn minh đô thị.

Thứ hai, tiếp tục đổi mới nội dung và phương thức tuyên truyền, vận động, tập hợp các tầng lớp nhân dân xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Tăng cường tuyên truyền bằng nhiều hình thức sinh động, gần gũi, thiết thực; củng cố mạng lưới cộng tác viên dư luận xã hội; phát huy vai trò người uy tín, tiêu biểu trong đồng bào các dân tộc thiểu số, các chức sắc tôn giáo trong công tác tuyên truyền, vận động nhân dân.

Thứ ba, phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc trong tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể phải là “cầu nối” giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân để nhân dân tin tưởng, chủ động phản ánh, góp ý kiến, tham gia bàn bạc những vấn đề quan trọng; chủ động phối hợp với chính quyền giải quyết triệt để những vấn đề xã hội bức xúc, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân. Tăng cường vai trò giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên; thực hiện tốt Luật dân chủ ở cơ sở; tăng cường đối toại trực tiếp giữa cấp ủy, chính quyền với nhân dân; kịp thời giải quyết các vấn đề bức xúc, phát sinh từ cơ sở.

Thứ tư, tiếp tục kiện toàn tổ chức bộ máy, nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ Mặt trận các cấp. Triển khai có hiệu quả Hướng dẫn số 31-HD/BTCTW, ngày 23/4/2025 của Ban Tổ chức Trung ương về việc thành lập tổ chức Đảng tương ứng các đơn vị hành chính ở địa phương và sắp xếp tổ chức bộ máy; cơ quan Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, đoàn thể cấp tỉnh, cấp xã; Quy định số 301-QĐ/TW, ngày 09/6/2025 của Ban Bí thư, quy định về chức năng, nhiệm vụ của Mặt trận Tổ chức cấp tỉnh, xã và các quy định của Tỉnh ủy, Đảng ủy phường. Phát huy vai trò chủ trì hiệp thương của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phường; tiếp tục hoàn thiện Quy chế phối hợp thống nhất hành động với các tổ chức thành viên Mặt trận. Thực hiện tốt cơ chế phối hợp với các cơ quan Đảng, Nhà nước; nâng cao vai trò, hiệu quả hoạt động của các Hội đồng tư vấn, Ban tư vấn của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phường, củng cố lực lượng tư vấn, cộng tác viên. Phối hợp với các đơn vị liên quan mở các lớp tập huấn, bồi dưỡng nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ Mặt trận bảo đảm về năng lực, trình độ, am hiểu thực tiễn; gần dân, sâu sát cơ sở để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ.

Thứ năm, đấu tranh chống các âm mưu chia rẽ, phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Chủ động nắm bắt, phản bác các luận điệu sai trái, xuyên tạc của các thế lực thù địch; nâng cao tinh thần cảnh giác, củng cố niềm tin của nhân dân vào Đảng, Nhà nước và chế độ; khơi dậy tinh thần tự lực, tự cường, lòng yêu nước, ý thức trách nhiệm của mỗi công dân trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; chống mọi biểu hiện tư tưởng hẹp hòi, cục bộ, chủ nghĩa cá nhân,... để không ngừng củng cố và phát triển khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

Phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc đã trở thành một trong những bài học kinh nghiệm lớn, là phương thức và cũng là điều kiện bảo đảm thực hiện thành công sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, vì mục tiêu: Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Bước vào nhiệm kỳ đầu tiên (2025 - 2030), với tinh thần “Đoàn kết - Dân chủ - Đồng thuận - Đổi mới - Phát triển”, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phường Bắc Gia Nghĩa tiếp tục khơi dậy và phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc, chung sức đồng lòng thực hiện thắng lợi các mục tiêu mà Nghị quyết Đại hội Đảng bộ phường lần thứ I đã đề ra./.

Đặng Liễu - GV Khoa Xây dựng Đảng

^[1] Nguyễn Phú Trọng: Phát huy truyền thống đại đoàn kết toàn dân tộc, xây dựng đất nước ta ngày càng giàu mạnh, văn minh, hạnh phúc, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2023, tr. 15.